Gecə saat 2-di, yenə də laptopun qarşısında əyləşib, gah melbet indir düyməsinə basıram, gah da kurslara baxıram. Başım şişib artıq... Dostum Cavid dünən zəng etdi, "ə, sən https://melbet-azerbaijan.bet/az/ saytına baxdın mı?" soruşdu, mən də baxmağa başladım, amma diqqətim yenə də dağıldı.

Beynimdə həmişəki sual dolaşır - hansı kursu seçim görəsən? Udemy'də başım gicəllənir, Coursera'da azmışam, YouTube'da isə ümumiyyətlə nə axtardığımı unudmuşam. Hə, marketing öyrənmək istəyirdim, yoxsa Python? Bəlkə Excel? Yooox, deyəsən data analitika idi...

Deyirəm bəlkə paylaşım, mənim kimi kurs xəstəliyinə tutulanlara kömək olar.

Kurslar məni niyə boğur e?

İlk kursu yadımdadı, 2018-ci il idi. HTML, CSS öyrənəcəm deyə həvəslə başladım, 4-5 dərs keçəndən sonra marağım söndü, qaldı kənarda. Sonra dedim Python öyrənim, sonra Excel, sonra Photoshop... Heç birini axıra çatdıra bilmədim.

Axırıncı dəfə bacımın ad günündə söhbət etdik bu barədə, o psixoloqdur. Dedi ki, "səndə öyrənmək bacarığı var, sadəcə sistemin yoxdur." Bəlkə də haqlıdır.

Çox məlumat = heç bir qərar

İşdə Elşad var ee, IT şöbəsində, həmişə deyir ki, "informasiya artıqlığı sindromu var səndə". Keçən həftə pilləkənlərdə rastlaşdıq, dedim "ə, yeni kursa başlamışam", güldü, dedi "kaş bir dənə bitirəydin əvvəlcə". Və doğrudan da, bir dənə də bitirməmişəm!

Udemy'də 150.000-dən çox kurs varmış. YÜZZZ ƏLLİ MİN! Sən nə deyirsən? Men bundaan nətəər baş çıxarım? Hərdən o qədər baxıram ki, başım ağrıyır, nə seçim deyə. Oturub 3 saat baxırsan, axırda heç nə almırsan.

Dünən şirkətimizdə çay içəndə həmkarım Lalə (o, marketinq şöbəsindədir) dedi ki, masasının siyirtmələrində 5-6 dənə kurs kitabı var, hamısı yarımçıq. İki-üç dərs baxır, sonra "ehh, bu deyil" deyir. Mən də eləyəm vallah!

Kurslardakı vədlər = real həyat? Əsla!

Vay dədəəəəm, inanma o "2 həftəyə ekspert olun" yazan kurslara! Biliyim qurban, keçən il SEO kursu aldım, kurs adı: "14 gündə SEO mütəxəssisi olun". Aldım, başladım, 14 gün keçdi - mən nəəə SEO mütəxəssisiyəm, nə də SEO-nun "S" hərfini tanıyıram düzəməlli.

İdman zalında tanış olduğum qardaş var, adı Kamal, mənə dedi: "Əşi, pulları alarqq deyirlər də, səni 2 həftəyə mütəxəssis edən kurs olsa, o müəllim milyarder olar ey!" Düz deyir vallah.

Kursları necə seçim, ay Allah, necə??

Yaxşı, indi mənim başım çatmır deyə sizin də çatmasın? Gəlin bölüşüm təcrübəmi, kurs axtarmaqdan az qala kurs müəllimi olacam:

Əvvəlcə soruş özündən: niyə? nə qədər? nə zaman?

Qardaşım Araz keçən ay gəldi yanıma, dedi "vebsayt düzəldə bilməyi öyrənmək istəyirəm, hansı kursu alım?" Soruşdum: "niyə vebsayt qurasan ki?" Demə kodlaşdırma-filan maraqlandırmır, sadəcə hazır constructor-larla işləmək istəyir. Kurs almadan əvvəl özünə bu suallara cavab ver:

  • Bu mənə niyə lazımdır? Karyeram üçün vacibdir, yoxsa sadəcə maraq üçün?
  • Nə qədər dərinliyə getmək istəyirəm? Əsasları bilmək bəs edər, yoxsa tamamilə yeni səviyyə istəyirəm?
  • Realistik olaraq nə qədər vaxt ayıra bilərəm? Gündə 30 dəqiqə? Həftədə 2 saat?

Rəylərə baxanda diqqətli ol, qağa

Çox qəribə bir məsələdi bu reytinq şeyləri. Bir dəfə digital marketing kursu baxırdım, 4.8 ulduz, 1000+ tələbə... Dedim vay canım, tapdım! Sonra aşağıda kurs müəlliminin yazdığı bir şərh gördüm: "Kursu tamamlayıb 5 ulduz verən hər kəsə əlavə materiallar göndərəcəm". Belə də iş olar?

Vüqar var ee, IT şöbəmizin rəhbəri, çox savadlı oğlandı, deyir: "2 və 3 ulduzlu rəylərə bax, əsl həqiqəti onlar deyir". O günü sınadım, doğurdan da ayağımı yerə qoyan rəylər daha çox kömək etdi. "Video keyfiyyəti pis, səslənmə zəifdir" kimi şeylər bilmək yaxşıdır.

Həmidə xalanın qızı LinkedIn Learning-də işləyir, o da mənə dedi ki, eyni kursu müxtəlif platformalarda axtarın, müqayisə edin.

Tarixlərə bax, amma tarixçi olma

Ölərrəm texnologiya kurslarının köhnəlməsi üçün! Allah şahiddi, keçən il React JS üzrə kurs aldım, demə 2019-cu ildə yazılıb. Nə qədər şey dəyişib? Saysız! Hə, indi özümü çox axmaq hiss etdim.

Eldar, yadındadırsa frontend tərtibatçısı dostum, deyir: "Texnologiya dünənsə, köhnəlmiş deməkdir." Hayıf pullarım, hayıf vaxtım. Bu səhvimi 100 nəfərə danışmışam indiyədək.

Kursu tamamlamaq üçün sirli üsullarım

İndi kursu tapdın, aldın, başladın... Amma tamamlaya bilməmək qorxusu var. Mənim hər gün yaşadığım dərd:

Kiçik-kiçik hədəflər, dost

Özünə demə: "bu həftə sonu 50 saatlıq kursu bitirəcəm". Sən insansan, robot deyilsən! Mən belə edəndə heçnə alınmır, sonra həvəsdən düşürəm.

Lalə xalamdı, onlayn təhsil şirkətində işləyir, keçən ay qonaq gəlmişdi. Ona problemimi danışdım, gülüb dedi: "Nəvəm 25 dəqiqə dərs çalışır, sonra 5 dəqiqə fasilə edir, sən də belə elə. Amma hər gün!" Bir də fikirləşdim, axı doğrudan, nəvəsi 8 yaşındadı, mən 30!

Sınadım bu üsulu, ayıb olmasın, inanılmaz işlədi. İndi hər gün "sadəcə 1 dərs" deyirəm, əksər günlər 2-3 dərsə çıxır. Kiçik addımlar böyük məsafələr qət edir.

Əlini çirkləndirmədən öyrənə bilməzsən

Sən nə qədər ağıllı olsan da, oxuduqlarını, eşitdiklərini təcrübədən keçirməsən, beynində qalmayacaq. Mən SEO barədə 3-4 kurs aldım, amma heç bir şey Google sıralamasında yuxarı qalxmadı. Niyəəə? Çünki öyrəndiklərimi tətbiq eləmədim də!

Bir dəfə özümə kiçik bir blog açdım, başladım SEO metodlarını sınaqdan keçirməyə. 2 ay sonra Google-da axtarış nəticələrində görünməyə başladım. İNANILMAZDI BU!

İş yoldaşım Rəşad (o, mənim şöbəmdə işləyir, amma məndən daha təcrübəlidir) deyir: "1 saat əlini çirkləndirmək 10 saat kitab oxumaqdan yaxşıdır". Əsl həqiqətdir.

Nəticə: Öz yolunu tap və get

Mən bunları yazmaqla demirəm ki, "mən ağıllıyam", sadəcə çox səhv edib öyrənmişəm. Onlayn kurslar faydalıdır, amma ancaq düzgün istifadə etsən.

Bir şeyi də bilirəm: bacım Ülkər 2 həftəyə bir kursu bitirə bilir, mənə isə 2 ay lazımdır. Bu normal. Hər kəsin öz sürəti, öz yolu var.

Qısacası, bunlar mənim təcrübəm, faydalıdırsa götürün, deyilsə qoyun kənara. Vacib olan kurslara deyil, öyrənməyə fokuslanmaqdır.

Siz hansı onlayn kursları bitirə bilmisiniz? Yoxsa mənim kimi "kurs kolleksiyaçısı" oldunuz? Gəlin şərh bölməsində danışaq!